អាស៊ីខាងកើត

អាស៊ីខាងកើត ជាអនុតំបន់មួយនៃ អាស៊ីដែលត្រូវបាននិយមន័យតាម ភូមិសាស្រ្ត និង វប្បធម៌។ ជាភូមិសាស្រ្ត, វាមានទំហំប្រមាណ ១២.០០០.០០០ គម2 ឬ ប្រមាណ ២៨% នៃផ្ទៃដីទ្វីបអាស៊ី និងប្រហែល ១៥% ធំជាងតំបន់នៃ ទ្វីបអ៊ឺរ៉ុប។ អាស៊ីខាងកើតមានប្រជាជនចំនួនជាង ១.៥ កោដិនាក់រស់នៅ, ប្រហែល ៤០% នៃប្រជាជន ទ្វីបអាស៊ី ឬ ស្មើនឹង​ មួយភាគបួននៃចំនួនប្រជាជន សកលលោក ឬ ស្មើពីរដងនៃចំនួន ប្រជាជននៃ ទ្វីបអ៊ឺរ៉ុប ដែលជាតំបន់មួយក្នុង ចំណោមតំបន់ ដែលប្រមូលផ្តុំមនុស្ស ច្រើនជាងគេលើ ពិភពលោក។ ដង់ស៊ីតេមនុស្សនៅអាស៊ីខាងកើត គឺ ១៣០នាក់/គម2 ស្មើនឹង៣ដងដង់ស៊ីតេមធ្យមលើពិភពលោក។ ជនជាតិដើមនៃអាស៊ីខាងកើត មានស្បែកសម្បុរលឿង។

ជាវប្បធម៌, អាស៊ីខាងកើត រួមមានបណ្តា សង្គមដែលជាផ្នែកនៃស្វែរវប្បធម៌ចិនតាំងពីយូរអង្វែង -ទទួលឥទ្ធិពល ប្រវត្តិសាស្រ្តយ៉ាងធ្ងន់ពី ភាសាចិនបូរាណ (រួមទាំងអក្សរចិនបូរាណ) -សាសនាខុងជឺ និង សាសនាខុងជឺថ្មី -ពុទ្ធសាសនាមហាយាន -និង សាសនាតាវ

បណ្តាប្រទេស(ទាំងរដ្ឋទាំងទឹកដី)ដែលស្ថិតនៅរួមគ្នាក្នុងភូមិសាស្ត្រនៃអាស៊ីខាងកើត នោះគឺ៖

• សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន (ចិន)
• ហុងកុង (តំបន់រដ្ឋបាលពិសេសមួយនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន)
• ម៉ាកាវ (តំបន់រដ្ឋបាលពិសេសមួយនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន)
• សាធារណរដ្ឋចិន (តៃវ៉ាន់)
• ជប៉ុន
• សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកូរេ (កូរេខាងជើង)
• សាធារណរដ្ឋកូរេ (កូរេខាងត្បូង)
• ម៉ុងហ្គោល

បណ្តាប្រជាជននិងបណ្តាសង្គមដូចខាងក្រោម ដែលទទួលឥទ្ធិពលដោយខាស៊ីខាងកើត ៖

• សង្គមចិន (រួមមានតំបន់គ្របដណ្តប់ដោយចិន​ដូចជា ហុងកុង និងម៉ាកាវ ក៏ដូចជាតៃវ៉ាន់ និងសិង្ហបុរី(សាំងហ្គាពួរ) ដែលមានជនជាតិចិនមួយភាគធំរស់នៅទីនោះ)
• សង្គមជប៉ុន
• សង្គមកូរ៉េ
• សង្គមម៉ុងហ្គោល
• សង្គមវៀតណាម

បណ្តាប្រទេសឬតំបន់ដូចតទៅត្រូវបានកំណត់ថាជាផ្នែកនៃ អាស៊ីខាងកើតដែរ​ប៉ុន្តែមតិខ្លះមិនយល់ស្រប ដោយសារភូមិសាស្ត្រ និងវប្បធម៌។ ទស្សនវិស័យ ផ្នែក នយោបាយ ក៏ជាកត្តាមួយ ដ៏សំខាន់ដែរ។

• បណ្តាផ្នែក ទាំងឡាយ របស់ចិនដែលមិនត្រួតត្រាជា ប្រវត្តិសាស្រ្តដោយ ចិនខ្សែហាន ៖ គីងហៃ, ទីបេ, ស៊ិនជាង (រាប់ដូចអាស៊ីខាងកើត ឬ អាស៊ីកណ្តាល ដោយសារវប្បធម៌ និង ភូមិសាស្ត្រ)
• ម៉ុងកូលី (រាប់ដូចអាស៊ីខាងកើត ឬ អាស៊ីកណ្តាល ដោយសារវប្បធម៌ និង/ឬ ភូមិសាស្ត្រ)
• វៀតណាម (រាប់ដូចអាស៊ីខាងកើត ឬ អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដោយសារវប្បធម៌ និង ភូមិសាស្ត្រ)
• សិង្ហបុរី(សាំងហ្គាពួរ) (រាប់ដូចអាស៊ីខាងកើត ឬ អាស៊ី​អគ្នេយ៍ ដោយភូមិសាស្ត្រ)
• រុស្ស៊ីចុងបូព៌ា (រាប់ដូចអាស៊ីខាងកើត ឬ អាស៊ីខាងជើង ដោយសារ នយោបាយ វប្បធម៌ និង ភូមិសាស្ត្រ)