ស៊ីប

ពីវិគីភីឌា
សាធារណរដ្ឋស៊ីប
Κυπριακή Δημοκρατία (ក្រិក)
Kıbrıs Cumhuriyeti (តួកគី)
ភ្លេងជាតិ
Ὕμνος εἰς τὴν Ἐλευθερίαν [ស ១]
"ចម្រៀងឆ្ពោះទៅសេរីភាព"
ទីតាំងប្រទេសស៊ីប (ក្រហម) នៅលើភូគោល
ទីតាំងប្រទេសស៊ីប (ក្រហម) នៅលើភូគោល
រដ្ឋធានី
និង ទីក្រុងធំបំផុត
នីកូស៊ី
35°10′N 33°22′E / 35.167°N 33.367°E / 35.167; 33.367
ភាសាផ្លូវការភាសាក្រិក • ភាសាតួកគី[២]
ភាសាភាគតិច
ជាតិភាសា
ក្រុមជនជាតិ
សាសនា
(ឆ្នាំ ២០២០, រាប់ទាំងស៊ីបខាងជើងផងដែរ)[៣]
រដ្ឋាភិបាលឯកត្តរដ្ឋ សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យប្រព័ន្ធប្រធានាធិបតី
នីកូស គ្រីស្តូឌូលីដស៍
ទំនេរ[ស ២]
អានីតា ដេមីទ្រីអូ
នីតិបញ្ញត្តិសភាតំណាងរាស្ត្រ
ទទួលឯករាជ្យពីសហរាជាណាចក្រ
១៩ កុម្ភៈ ១៩៥៩
- ប្រកាសឯករាជ្យ
១៦ សីហា ១៩៦០
១ តុលា ១៩៦០
- ចូលជាសមាជិកសហភាពអឺរ៉ុប
១ ឧសភា ២០០៤
ក្រឡាផ្ទៃ
- សរុប[ស ៣]
៩,២៥១ គ.ម   (ទី១៦២)
- ផ្ទៃទឹក (%)
០.១១[៥]
ប្រជាជន
- ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០២១)
១,២៤៤,១៨៨[ស ៣][៦][៧] (ទី១៥៨)
- ជំរឿន (ឆ្នាំ ២០១១)
៨៣៨,៨៩៧[ស ៤][៨]
១២៣.៤[ស ៣][៩] នាក់/គ.ម   (ទី៨២)
GDP (PPP)ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០២២)
- សរុប
increase ៤៤.៧៦២ ពាន់លានដុល្លារ[១០] (ទី១២៦)
- ក្នុងម្នាក់
increase ៤៩,៥០៤ ដុល្លារ[១០] (ទី៣៤)
GDP (ចារឹក)ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០២២)
- សរុប
decrease ២៦.៧០៥ ពាន់លានដុល្លារ[១០] (ទី១១៣)
- ក្នុងម្នាក់
decrease ២៩,៥៣៥ ដុល្លារ[១០] (ទី៣៥)
ជីនី (២០២០)positive decrease ២៩.៣[១១]
ទាប
HDI (២០២១)increase ០.៨៩៦[១២]
ខ្ពស់ណាស់ · ទី២៩
រូបិយវត្ថុអឺរ៉ូ () (EUR)
ល្វែងម៉ោងUTC+២ (EET)
- រដូវក្តៅ (DST)
UTC+៣ (EEST)
ទិសបើកបរឆ្វេង
កូដហៅទូរស័ព្ទ+៣៥៧
កូដ ISO 3166CY
ដែនកម្រិតខ្ពស់.cy

ប្រទេសស៊ីប (ភាសាបារាំងChypre, ភាសាក្រិក៖ Κυπριακή និងភាសាតួកគីKıbrıs) ដោយមានឈ្មោះផ្លូវការថា សាធារណរដ្ឋស៊ីប គឺជាប្រទេសកោះមួយស្ថិតនៅប៉ែកខាងត្បូងនៃសមុទ្រមេឌីទែរ៉ាណេ និងភាគខាងត្បូងនៃតំបន់អាណាតូលី។ ស៊ីបមានទីតាំងភូមិសាស្ត្រផ្ទាល់នៅតំបន់អាស៊ីខាងលិច ប៉ុន្តែទំនាក់ទំនងវប្បធម៌ និងភូមិសាស្ត្រនយោបាយរបស់ប្រទេសនេះមានលក្ខណៈបែបអឺរ៉ុបអាគ្នេយ៍។ ស៊ីបជា​កោះ​ធំបំផុត​ទី​បី និង​មាន​ប្រជាជន​ច្រើន​ជាង​គេ​ទី​បី​នៅ​សមុទ្រ​មេឌីទែរ៉ាណេ។[១៣][១៤] ស៊ីបមានដែនសមុទ្រជាប់ប្រទេសអេហ្ស៊ីបនៅភាគត្បូង ឯខាងលិចជាប់នឹងប្រទេសក្រិក ខាងជើងជាប់ប្រទេសតួកគី និងភាគខាងកើតមានប្រទេសស៊ីរី និងលីបង់នីកូស៊ី គឺជារដ្ឋធានី និងទីក្រុងធំជាងគេក្នុងប្រទេស។ បច្ចុប្បន្ន ផ្នែកឦសាននៃកោះស៊ីបត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយ សាធារណរដ្ឋតួកគីនៃស៊ីបខាងជើង

សកម្មភាពរបស់មនុស្សដំបូងបំផុតនៅលើកោះនេះត្រូវបានគេកំណត់ថាមានអាយុកាលប្រហែល ១០ សហវត្សមុន គ.ស.។ សំណល់បុរាណៗរួមមានបំណែកប្រាសាទផ្សេងៗបានចាប់មានវត្តមានឡើងតាំងពីសម័យអេលេនីស្ទីគឯណោះដូចជា ទីក្រុងបុរាណសាឡាមីស និងគូរីយ៉ុងជាដើម ហើយមិនតែប៉ុណ្ណោះ ស៊ីបក៏ជាកន្លែងដែលមានអណ្តូងទឹកដ៏ចំណាស់ជាងគេបំផុតនៅលើលោកផងដែរ។[១៥] ជនជាតិក្រិចមីសេញានបានចូលមកតាំងទីលំនៅលើកោះស៊ីបចំនួនពីរដងនៅសហវត្សទី ២ មុន គ.ស.។ ដោយជាទីតាំងយុទ្ធសាស្ត្រមួយនៅសមុទ្រមេឌីទែរ៉ាណេខាងកើត កោះស៊ីបត្រូវបានមហាអំណាចមួយចំនួនចូលមកកាន់កាប់រួមមាន ចក្រភពអាស៊ីរី អេហ្ស៊ីប និងពែរ្ស ហើយបន្ទាប់មកត្រូវបានមហារាជអាឡិចសង់ដឺវាយរឹបអូសនៅឆ្នាំ ៣៣៣ មុន គ.ស.។ ក្រោយៗមកទៀត ស៊ីបបានធ្លាក់ក្រោមការត្រួតត្រាដោយពួកប៉្តូលេម៉ាអ៊ិកអេហ្ស៊ីប ចក្រភពរ៉ូមបុរាណនិងបូព៌ា កាលីហ្វាតអារ៉ាប់ រាជវង្សលូស៊ីញ៉ង់នៃបារាំង វេនីស និងក្រោមចក្រភពអូតូម៉ង់អស់ជាងរយៈពេលបីសតវត្ស (រហូតដល់ឆ្នាំ១៩១៤)។[១៦]

ប្រវត្តិសាស្ត្រ[កែប្រែ]

សេដ្ឋកិច្ច[កែប្រែ]

នយោបាយ[កែប្រែ]

ប្រជាសាស្ដ្រ[កែប្រែ]

កំណត់សម្គាល់[កែប្រែ]

  1. ចម្រៀងជាតិក្រិកត្រូវបានអនុម័តនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៦៦ ក្រោមសេចក្ដីសម្រេចនៃគណៈរដ្ឋមន្ត្រី[១]
  2. តំណែងអនុប្រធានាធិបតីគឺទុកសម្រាប់ភាគីតួកគីស៊ីប។ ក៏ប៉ុន្តែតំណែងត្រូវបានទំនេរចាប់តាំងពីការឈ្លានពានរបស់តួកគីនៅឆ្នាំ១៩៧៤ មកម៉្លេះ។[៤]
  3. ៣,០ ៣,១ ៣,២ រាប់បញ្ចូលទាំងស៊ីបខាងជើង តំបន់ទ្រនាប់អង្គការសហប្រជាជាតិ និងអាក្រូទីរី និងដេកេលី
  4. មិនរាប់បញ្ចូលស៊ីបខាងជើងឡើយ។

ឯកសារយោង[កែប្រែ]

  1. National Anthem www.presidency.gov.cy Archived from the original on 2011-08-13
  2. ទំព័រគំរូ:Cite CIA World Factbook
  3. Cyprus Global Religious Future. Pew Research Center
  4. Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named CIA2019
  5. ទំព័រគំរូ:Cite CIA World Factbook
  6. "World Population prospects – Population division" population.un.org. United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division
  7. "Overall total population" – World Population Prospects: The 2019 Revision (xslx) population.un.org. United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division
  8. Statistical Service – Population and Social Conditions – Population Census – Announcements – Preliminary Results of the Census of Population, 2011. Statistical Service of the Ministry of Finance of the Republic of Cyprus (29 December 2011) Archived from the original on 15 មករា 2013
  9. United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division (2013) World Population Prospects: The 2012 Revision, DB02: Stock Indicators Archived from the original on 2015-05-07
  10. ១០,០ ១០,១ ១០,២ ១០,៣ World Economic Outlook Database, October 2022. មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ (11 October 2022)
  11. Gini coefficient of equivalised disposable income - EU-SILC survey. Eurostat (12 October 2021)
  12. Country Insights. ការិយាល័យរបាយការណ៍អភិវឌ្ឍមនុស្ស, កម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍សហប្រជាជាតិ (8 September 2022)
  13. "Biggest Islands In The Mediterranean Sea By Area" (ជាen). WorldAtlas. https://www.worldatlas.com/articles/biggest-islands-in-the-mediterranean-sea.html. 
  14. "The Most Populated Islands In The Mediterranean Sea" (ជាen). WorldAtlas. https://www.worldatlas.com/articles/the-most-populated-islands-in-the-mediterranean-sea.html. 
  15. "Stone Age wells found in Cyprus". BBC News. 25 June 2009. http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/8118318.stm. 
  16. Treaty of Lausanne